ตำบลสวาย (อำเภอเมืองสุรินทร์)
ตำบลสวาย เป็นตำบลแห่งหนึ่งตั้งอยู่ในเขตอำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ อยู่ทางตอนใต้ของจังหวัดสุรินทร์ ประมาณ 22 กิโลเมตร เป็นหมู่บ้านทอผ้าไหมบ้านสวายที่มีชื่อเสียงด้านการผลิตผ้าไหม ที่สวยที่สุดในจังหวัดสุรินทร์ สามารถผลิตและส่งขายไปทั่วทั้งจังหวัดสุรินทร์ และจังหวัดใกล้เคียง รวมทั้งทั่วประเทศ
ประวัติ
ความเป็นมาของชุมชนตำบลสวายมีมานาน เป็นหมู่บ้านเก่าแก่ มีชุมชนโบราณ คือ บ้านโคกเมือง เป็นเมืองโบราณ มีมาตั้งแต่สมัยตั้งเมืองสุรินทร์ และเป็นเมืองโบราณสมัยขอมเรืองอำนาจ มีบ้านโคกเมืองเป็นเมืองหน้าด่าน อยู่ทางทิศใต้ มีคูค่ายล้อมรอบ ชุมชนบ้านสวายในสมัยเมืองสุรินทร์ได้เริ่มก่อตั้งเมืองตั้งแต่ พ.ศ. 2306 จนถึงในปี พ.ศ. 2433 ในสมัยพระยาสุรินทรภักดีศรีไผทสมันต์ (เยียบ) เจ้าเมืองสุรินทร์ ได้มีราษฎรจากในกำแพงเมืองสุรินทร์ อพยพไปอยู่นอกเมือง เพื่อประกอบอาชีพทางการเกษตร และตั้งหลักแหล่งใหม่ทำสวนไร่นาอยู่ทางบ้านสลักได บ้านแสลงพัน บ้านโคกอาโพน บ้านแกใหญ่แกน้อย บ้านพระปืด บ้านกาเกาะระโยง สำโรง โคกเพชร และทางทิศใต้ไปอยู่หมู่บ้านสวาย-นาแห้ว และบางพวกไปตั้งรกรากที่อำเภอกระสัง อำเภอประโคนชัย อำเภอห้วยราช จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นต้น
ก่อนที่จะเป็นบ้านสวายนั้น พวกชาวบ้านนาแห้วไปทำนาอยู่ทางทิศใต้หมู่บ้าน ซึ่งห่างประมาณ 8 กิโลเมตร ขณะที่ไปอยู่นั้นทางสัญจรไปมาลำบากมาก ทำให้การเดินทางเสียเวลานาน และเป็นป่าทึบ มีสัตว์ร้ายนานาชนิดจึงอพยพครอบครัวไปอยู่ที่นา บริเวณที่ทำนานั้นมีหนองน้ำและมีต้นมะม่วงใหญ่อยู่ต้นหนึ่ง จึงตั้งชื่อว่า บ้านสวาย ต่อมาจำนวนประชากรเพิ่มขึ้น จึงขยายหมู่บ้านออกไปทางทิศเหนือและทิศตะวันออก จึงเรียกชื่อหมู่บ้านที่เกิดใหม่นี้ว่า บ้านสวายใหม่ บ้านสวายที่เกิดก่อนเรียกว่า บ้านสวายจ๊ะ (คำว่าสวาย เป็นภาษาเขมรพื้นบ้าน แปลว่า มะม่วง, จ๊ะ แปลว่า เก่า)
บ้านสวายเป็นชื่อภาษาท้องถิ่น (เขมร) แปลว่า มะม่วง เป็นตำบลหนึ่งใน 20 ตำบลของอำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ อยู่ห่างจากจังหวัดสุรินทร์ไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ 25 กิโลเมตร ภาษาที่ใช้พูด คือภาษาเขมรเป็นภาษาท้องถิ่น และตำบลสวายอยู่ห่างจากชายแดนกัมพูชา 74 กิโลเมตร มีเนื้อที่ทั้งหมด 44,648 ไร่ (70,107 ตารางกิโลเมตร) แบ่งเป็นที่อยู่อาศัย 1,297 ไร่ พื้นที่เพื่อการเกษตร 29,764 ไร่ พื้นที่ราชพัสดุ 7,511 ไร่ พื้นที่ป่าสงวน 5,536 ไร่ แบ่งการปกครองออกเป็น 14 หมู่บ้าน
ซึ่งหมูบ้านสวายของเราเป็นหมู่บ้านที่มีความน่าอยู่มากเลยทีเดียว มีชุมชนที่สะอาดมีความเป็นอยู่ที่สะดวกสบายน่าอยู่มาก มีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจหลายที่ และมีคนน่าตาดีหลายคน และมีการท่อผ้าไหมที่สวยงามและขึ้นชื่อ ตำบลสวาย มีชุมชนย่อยทั้งหมดจำนวน 14 ชุมชน โดยชุมชนจะอยู่ในสภาพผสมผสานกันของลักษณะความเป็นเมืองกับชนบทรวมอยู่ด้วยกัน ประชาชนจึงรวมอยู่ด้วยกันอย่างหลากหลายไม่ว่า จะเป็นด้านอาชีพ ฐานะหรือรายได้
ชุมชนในเขตตำบลมีจำนวน 3 ชุมชน มีลักษณะเป็นย่านตลาด ร้านค้า บ้านเช่า หอพักและเป็นที่ตั้งของสถานที่ราชการ ประชาชนอยู่กันอย่างหนาแน่นเป็นชุมชนที่ได้รับบริการด้านต่าง ๆ ครบอย่างทั่วถึงเป็นชุมชนที่มีความเจริญประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพค้าขาย
ชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท มีจำนวน 11 ชุมชนประกอบด้วย กลุ่มคนที่มีอาชีพเกษตรกรรมเป็นส่วนมาก รองลงมาคือรับจ้างทั่วไป บ้านเรือนส่วนใหญ่จึงเป็นบ้านสำหรับพักอาศัย จะมีร้านค้าตั้งค้าขายปะปนอยู่เพียงเล็กน้อย
ซึ่งชุมชนของเรานั้นก็ได้มีกิจกรรมมากมายให้คนในหมู่บ้านได้เข้าไปร่วมสนุกร่วมกิจกรรมเพื่อช่วยเสริมสร้างความปรองดองให้กับคนในหมู่บ้าน ซึ่งกิจกรรมของเรามีทั้งกิจกรรมที่ช่วยเสริมสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน กิจกรรมให้ความรู้ต่างๆกับชาวบ้าน และแหล่งผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจของกลุ่มสตรีทอผ้าไหมตำบลสวาย และแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจเขาสวาย